Renowacja zabytku – kościół w Dźwiniaczce
Przedmiotowy budynek kościoła wymagał przeprowadzenia kompleksowych prac renowacyjnych i zabezpieczających. Projekt przewidywał przywrócenie dawnego wyglądu obiektu do stanu sprzed II Wojny Światowej, przy czym charakter obiektu, jego forma architektoniczna miała pozostać nie zmieniona. Opracowanie nie zakładało ingerencji i przebudowy zasadniczej konstrukcji murów, a jedynie ich naprawę i wzmocnienie, jak również doprowadzenie stanu do układu funkcjonalnego sprzed desakralizacji, tj. otwarcia prezbiterium na nawę główną. Projekt przewidywał wymianę uszkodzonych elementów drewnianej konstrukcji dachu w tym krokwi oraz belek stropowych. Dodatkowo przewidziano wymianę posadzek, naprawę i konserwację konstrukcji drewnianej chóru i schodów na chór. Odtworzeniu zostały poddane elewacje, w tym powrót do pierwotnego otworowania okiennego w każdej elewacji, naprawę szalunków elewacji szczytowych, naprawę i odtworzenie zwieńczenia elewacji szczytowych w postaci detalu. Opracowanie zakładało naprawę istniejącej stolarki historycznych drzwi oraz odtworzenie stolarki okiennej.
Kościół w Dźwiniaczce – rys historyczny
Wieś Dźwiniaczka (Dzvinyachka) jest znana od drugiej połowy XVI wieku. W czasach radzieckich w latach 1964-1990 nazywała się Kommunarka. Od 1883 roku, po powrocie z zesłania w roku 1883, kapelanem przy dworze hrabiny Koziebrodzkiej został Zygmunt Szczęsny Feliński. To dzięki jego staraniom w 1894 r. wybudowano murowany kościół filialny. Służył on 1250 parafianom wioski oraz kilku innym przyległym wsiom. Parafia w Dźwiniaczce została erygowana w 1906 roku. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Dźwiniaczka w powiecie borszczowskim województwa tarnopolskiego oraz komisariatu Straży Celnej. Po II wojnie światowej świątynia została zdesakralizowana i zamknięta. Używana była go jako magazyny, punkt odbioru mleka, a w latach 90-tych ubiegłego wieku kościół służył jako siłownia. Dziś goście wsi mogą odwiedzić kryptę grobową Koziebrodzkich, gdzie do 1920 spoczywały szczątki św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, a także kaplicę pod jego wezwaniem i nabrać wody ze źródła Zygmunta. Zdesakralizowany kościół z początku XIX wieku wymaga prac restauracyjnych. We wsi jest też greckokatolicka cerkiew pw. św. Trójcy. Obecnie wieś liczy 1059 mieszkańców.
Budynek wzniesiony w stylu jako kościół halowy trójnawowy, na planie prostokąta, przy czym jego szerokość jest większa od całkowitej długości. Nawa główna prostokątna z chórem drewnianym na słupach. Prezbiterium z łukiem tęczowym wtórnie zamurowane, podobnie jak wejścia boczne. W halach bocznych zlokalizowane pomieszczenia pomocnicze, w tym zakrystia. Bryła kościoła na planie prostokąta. Elewacje oszczędne w detal architektoniczny, front z wieżyczką sygnaturową i krzyżem, bez ozdób, nawa środkowa wysunięta względem naw bocznych. Elewacja frontowa pięcioosiowa – w osi centralnej wejście ze zwornikiem, krzyż wgłębiony oraz sygnaturka zwieńczona gzymsem z ząbkowaniem i ostrym daszkiem pokrytym blachą. Po obydwu stronach wejścia w osiach, po jednym oknie w obramieniu zwieńczonym łukiem ze zwornikiem. Nawy boczne z niestymetrycznie ułożonymi wejściami i oknami. Ściany naw bocznych wykończone deskami ze zdobieniem w dolnej części.
Autorzy projektu:
mgr inż. arch. Jakub Korwin Szymanowski
mgr inż. arch. Przemysław Alchimowicz
mgr Andrzej Karolczak
mgr inż. Tomasz Zieliński